Długoterminowa strategia renowacji budynków

Jest to ważny dokument dotyczący całego krajowego zasobu budowlanego. Zawarte w Strategii informacje są ważne także dla zarządców budynków mieszkalnych wielolokalowych. „Dokument określa niezbędne działania, pozwalające osiągnąć wysoką efektywność energetyczną i niskoemisyjność budynków w Polsce w perspektywie 2050 roku. Inwestycje, których celem jest poprawa efektywności energetycznej budynków, wpłyną korzystnie zarówno na środowisko, jak i na polską gospodarkę. Strategia (DSRB) ma służyć efektywnemu kosztowo przekształceniu krajowego zasobu budowlanego w budynki o niemal zerowym zużyciu energii”.

Na potrzeby opracowania Strategii dokonano przeglądu wszystkich budynków w kraju, zarówno publicznych, jak i prywatnych. Wynika z niego, że w Polsce znajduje się 14,2 mln budynków, z czego niemal 40% to budynki mieszkalne jednorodzinne. Znaczna część budynków cechuje się niską efektywnością energetyczną i w kolejnych latach będzie wymagała termomodernizacji. Dane wskazują na duże zróżnicowanie efektywności energetycznej budynków, zarówno pod względem ich przeznaczenia, jak i roku oddania do użytkowania. W związku z tym zapisano w Strategii, że w latach 2020--2050 planuje się 7,5 mln termomodernizacji (w latach 2020-2030: 236 tys. budynków rocznie, w kolejnych latach 2030-2040 – 271 tys., a w okresie 2040-2050 – 244 tys. budynków rocznie), z czego 4,7 mln głębokich termomodernizacji, w tym w ramach rozłożonej w czasie termomodernizacji etapowej (tzn. najpierw termomodernizacji płytkiej a następnie termomodernizacji głębokiej).

Rekomendowany plan działania łączy więc szybki wzrost skali tzw. płytkiej termomodernizacji ze stopniowym upowszechnianiem głębokiej, bardziej kompleksowej w perspektywie do 2030 r. Płytka termomodernizacja polega przede wszystkim na wymianie wysokoemisyjnego źródła ciepła, jakim jest np. kocioł na węgiel tzw. kopciuch, na ekologiczne urządzenie. Głęboka termomodernizacja wiąże się z koniecznością dodatkowych działań, takich jak ocieplenie budynku, wymiana okien czy zamontowanie ekologicznego źródła ciepła. Ocena efektywności ekonomicznej płytkiej i głębokiej termomodernizacji potwierdza, że w obecnych warunkach rynkowych termomodernizacja jest opłacalna w znacznej części budynków. Zakłada się, że udział głębokiej termomodernizacji będzie stopniowo rósł przy jednoczesnym stosowaniu etapowej termomodernizacji pozostałych budynków.

Kompleksowe działania wspierające renowację

Ministerstwo Rozwoju i Technologii w informacji na temat Strategii podkreśla także, że Polska wdraża kompleksowe działania na rzecz wsparcia renowacji budynków, które obejmują narzędzia legislacyjne i organizacyjne, a także wsparcie finansowe zarówno ze środków krajowych, jak i unijnych. Programy takie jak Stop Smog, Czyste Powietrze, Fundusz Termomodernizacji i Remontów oraz fundusze europejskie – to kluczowe publiczne programy mające na celu stopniowe dążenie do gospodarki neutralnej klimatycznie.

Projekt ww. dokumentu w lutym 2021 r. poddany był szerokim konsultacjom publicznym. Stowarzyszenie ds. Rozliczania Energii także otrzymało zaproszenie do udziału w tych konsultacjach. W przesłanej do MRiT opinii wskazaliśmy m.in. na potrzebę odpowiedniego wpisania zagadnienia opomiarowania budynków i lokali oraz wprowadzenia obowiązku rozliczania kosztów ogrzewania według indywidualnego zużycia (jako uzasadnienie proponowanych zapisów wskazaliśmy m.in. na końcowy etap prac nad nowelizacją art. 45a ustawy Prawo energetyczne).

Z analizy uchwalonej przez Radę Ministrów Strategii wynika, że dokument został uzupełniony i poprawiony. Zostały uwzględnione także uwagi Stowarzyszenia ds. Rozliczania Energii, dotyczące roli właściciela/zarządcy budynku wielolokalowego, a także użytkownika lokalu w takim budynku, w racjonalnym korzystaniu z ciepła na ogrzewanie, co w odpowiedniej skali przekłada się na zmniejszenie zużycia ciepła, a tym samym i emisji gazów cieplarnianych.

Potwierdzają to niektóre zapisy w tym dokumencie:

• str. 32: Do działań niskonakładowych, jakkolwiek wymagających wydatkowania pewnych środków, można zaliczyć m.in.: (…)instalowanie ciepłomierzy i podzielników kosztów ogrzewania z funkcją zdalnego odczytu, pozwalające na wprowadzenie systemów rozliczania kosztów ogrzewania według indywidualnego zużycia w lokalach;
• str. 33–34: Zgodnie z procedurami audytu energetycznego, każdy analizowany wariant termomodernizacji zawsze powinien obejmować modernizację systemu grzewczego (analogiczne podejście dotyczy modernizacji układów klimatyzacji i wentylacji) oraz równolegle realizowane przedsięwzięcia prowadzące do zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło. Przedsięwzięcia takie w podstawowej termomodernizacji obejmują w szczególności: zastosowanie ciepłomierzy i podzielników kosztów ogrzewania z funkcją zdalnego odczytu pozwalających na wprowadzenie systemów rozliczania kosztów ogrzewania według indywidualnego zużycia w lokalach, a także wodomierzy c.w.u. z funkcją zdalnego odczytu.

Chociaż Strategia nie jest dokumentem normatywnym, będzie spełniać ważną rolę m.in. w racjonalnym gospodarowaniu ciepłem w sektorze budynków mieszkalnych wielolokalowych. Określona w Strategii liczba budynków (także wielolokalowych) do różnego zakresu renowacji we wskazanych okresach, stwarza także szansę na realizację znowelizowanych przepisów ustawy Prawo energetyczne, implementujących postanowienia art. 9a–11a Dyrektywy 2018/2002/UE, dotyczące instalowania w budynkach wielolokalowych odpowiednich urządzeń oraz rozliczania kosztów ciepła według indywidualnego zużycia w lokalach użytkowników.

Treść DSRB dostępna jest na stronie MRiT. Z dokumentem można zapoznać się także na stronie www.irkom.org.pl/przepisy.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!