Page 28 - Administrator i Menedżer Nieruchomości 11/2021

Sprawowanie opieki nad spadkodawcą

a ulga w podatku od spadków i darowizn

Warunkiem uzyskania zwolnienia podatkowego, przewidzianego w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku
od spadków i darowizn, jest sprawowanie opieki nad spadkodawcą na podstawie umowy zawartej w przepisanej
PRA
prawem formie. Do wymaganego okresu sprawowania opieki nie można zaliczyć czasu, gdy sprawowano
W
ją bezumownie lub na podstawie umowy zawartej bez wymaganej formy – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
O –
Aneta Mościcka prawnik

sprawie rozpoznanej przez NSA riusza na umowie o sprawowanie opieki. przed organem gminy, od 2007 r. wymogi te
w wyroku z 17 grudnia 2020 r. Warunek ten nie jest spełniony mimo nie- zmieniono o tyle, że sprawowanie opieki po-
W (sygn. akt II FSK 1619/20) sąd re- kwestionowania przez organy podatkowe winno trwać przez co najmniej dwa lata
jonowy orzekł, że spadek po zmarłej na pod- faktycznego sprawowania przez podatnicz- od poświadczenia przez notariusza podpisów
stawie testamentu nabyła podatniczka. Za- kę opieki nad spadkodawczynią na wiele lat na umowie o sprawowanie opieki. Obowiązu-
deklarowała ona, że przedmiotem spadku przed jej śmiercią. jąca od dnia 1 stycznia 2007 r. nowelizacja
jest spółdzielcze własnościowe prawo do lo- Sprawa na skutek skargi podatniczki tra- tego przepisu nie kształtuje odmiennie wa-
orzecznictw
kalu mieszkalnego o powierzchni 43 m fiła do rozpoznania przez WSA w Warsza- runku, jakim jest co najmniej dwuletni okres
2
o wartości 207 500 zł oraz że należy do trze- wie, który uwzględnił skargę i uchylił decy- sprawowania opieki na podstawie umowy za-
o
ciej grupy podatkowej i spełnia warunki zję DIS w Warszawie. Zdaniem sądu niepra- wartej ze spadkodawcą, a jedynie odmiennie
do skorzystania z przewidzianej w art. 16 widłowa jest taka wykładnia art. 16 ust. 1 określa formę potwierdzenia jej zawarcia,
ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. pkt 3 ustawy, która nakazuje liczenie okre- w miejsce umowy zawieranej przed organem
sądo
o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. su sprawowania opieki od daty notarialnego gminy, wprowadzając pisemną umowę z pod-
w
DzU z 2021 r., poz. 1043, z późn. zm., dalej: poświadczenia podpisu na umowie, nieza- pisem poświadczonym przez notariusza.
e
ustawa) ulgi w postaci niewliczania do pod- leżnie od tego, jak długo opieka ta była W przypadku nabycia – m.in. – spółdzielczego
stawy opodatkowania wartości lokalu w rzeczywistości sprawowana. Zdaniem własnościowego prawa do lokalu mieszkal-
ze względu na sprawowanie opieki nad sądu, skoro organy podatkowe nie kwestio- nego w drodze – m.in.– dziedziczenia
spadkodawcą. Przedstawiła umowę o spra- nują okoliczności faktycznego sprawowania przez osoby zaliczane do trzeciej grupy po-
wowanie tejże opieki, opatrzoną podpisami przez skarżącą opieki nad spadkodawczynią datkowej, które sprawowały opiekę nad wy-
poświadczonymi notarialnie dnia 17 listopa- na wiele lat przed jej śmiercią, należy magającym takiej opieki spadkodawcą,
da 2014 r. wskazując, że sprawowała uznać, że spełnione zostały warunki do za- na podstawie pisemnej umowy z podpisem
ją na długo przed podpisaniem umowy, stosowania zwolnienia przewidzianego notarialnie poświadczonym, przez co naj-
którą to okoliczność potwierdza – stanowią- w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy. mniej dwa lata od dnia poświadczenia podpi-
ce punkt umowy – oświadczenie spadko- Dyrektor izby skarbowej złożył skargę sów przez notariusza, nie wlicza się do pod-
dawczyni oraz którą mogą potwierdzić ze- od wyroku sądu pierwszej instancji do NSA. stawy opodatkowania ich czystej wartości
znania wskazanego przez nią świadka. Argumentował, że dla zastosowania ulgi, do łącznej wysokości nieprzekraczającej
przewidzianej w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy 110 m powierzchni użytkowej lokalu. Przyję-
2
Przepisy skarbowe
istotne znaczenie ma sprawowanie opieki cie, że dla spełnienia wymogów przewidzia-
Naczelnik US ustalił wysokość zobowiąza- nad spadkodawcą od dnia notarialnego po- nych w tym przepisie wystarczające jest spra-
nia skarżącej w podatku od spadków i daro- świadczenia podpisania umowy o opiekę, wowanie opieki nad wymagającym jej spad-
wizn na kwotę 39 286 zł, przyjmując za pod- a nie faktyczne sprawowanie opieki nad kodawcą przez okres co najmniej dwóch lat,
stawę opodatkowania zadeklarowaną war- osobą zmarłą przez dłuższy czas. względnie, jeżeli od zawarcia takiej umowy
tość nabytego majątku, pomniejszoną okres dwóch lat nie upłynął, ale opieka była
o kwotę wolną od podatku w wysokości Opieka poświadczona notarialnie także sprawowana wcześniej przez okres
4 902 zł. Wskazał przy tym na niespełnienie Naczelny Sąd Administracyjny uchylił dłuższy, niż prawem wymagany, prowadzi
przez podatniczkę warunków do uzyskania wyrok sądu pierwszej instancji w całości, do pominięcia zawartego w przepisie zwrotu
ulgi, na którą się powołała, ze względu podkreślając, że z dniem 1 stycznia 2007 r. „na podstawie pisemnej umowy z podpisem
na niesprawowanie opieki nad spadkodaw- znowelizowano przepisy normujące uzyska- notarialnie poświadczonym, przez co naj-
czynią przez wymagany ustawą czas, to jest nie przez spadkobierców należących do trze- mniej dwa lata od dnia poświadczenia podpi-
Administrator i Menedżer Nieruchomości
przez dwa lata od poświadczenia przez nota- ciej grupy podatkowej tzw. ulgi mieszkanio- sów przez notariusza”.
riusza podpisów na umowie. wej w podatku od spadków i darowizn, pole- Dlatego też w przypadku rzeczywistego
Dyrektor Izby Administracji Skarbowej gającej na niewliczaniu do podstawy opodat- sprawowania takiej opieki nawet przez dłuż-
w Warszawie utrzymał w mocy decyzję na- kowania wartości nabytych w drodze spadku szy czas, niż wymagany prawem, ale bez za-
listopad 2021
czelnika urzędu skarbowego uznając, właścicielskich praw do lokali mieszkalnych warcia umowy w wymaganej prawem formie,
że możliwość zastosowania wnioskowanej i budynków, do wysokości nieprzekraczającej nie można zastosować ulgi przewidzianej
przez skarżącą ulgi wyklucza niedopełnienie 110 m powierzchni użytkowej. O ile do końca w omawianym przepisie. Do okresu warun-
2
przewidzianego w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy roku 2006 warunkiem skorzystania z tej ulgi kującego możliwość skorzystania z przewi-
warunku w postaci sprawowania opieki nad było sprawowanie przez co najmniej dwa dzianego w nim zwolnienia podatkowego zali-
spadkodawcą przez co najmniej dwa lata lata opieki nad wymagającym jej spadko- cza się tylko czas sprawowania opieki od dnia
www.administrator24.info
od dnia poświadczenia podpisów przez nota- dawcą na podstawie umowy zawartej z nim zawarcia umowy we właściwej formie.

28