Terminy opłat i powiadomień o zmianie opłat we wspólnocie i spółdzielni mieszkaniowej

Chodzi o informacje o comiesięcznych zaliczkach na opłaty, które użytkownik lokalu obowiązany jest wnosić na koszty utrzymania lokalu, nieruchomości wspólnej i z innych konkretnych tytułów występujących w nieruchomości, w której usytuowany jest jego lokal mieszkalny czy też lokal o innym przeznaczeniu użytkowym.

Co do zasady, to termin wnoszenia opłat na pokrycie kosztów związanych z lokalem i nieruchomością uregulowany jest przez ustawy, czyli obowiązujący każdego najwyższy akt prawny. W odniesieniu do wspólnot mieszkaniowych to ustawa o własności lokali z dnia 24 czerwca 1994 r. (DzU nr 85, poz. 388), tekst jednolity z dnia 8 sierpnia 2000 r. (DzU nr 80, poz. 903 z późn. zm.), a w odniesieniu do spółdzielni mieszkaniowych – ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r. (DzU z 2001 r, nr 4, poz. 7) z późn. zmianami.

Ustawa o własności lokali dotycząca wspólnot mieszkaniowych w rozdziale 3 „Prawa i obowiązki właścicieli lokali” w art. 15 ust. 1 stanowi, że „na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat z góry do dnia 10 każdego miesiąca”. Oznacza to, że każdy właściciel lokalu we wspólnocie mieszkaniowej ma ustawowy obowiązek wnieść do 10. dnia każdego miesiąca zaliczkę na opłatę za dany miesiąc. Ustawa o własności lokali w temacie terminu opłat nic więcej nie mówi. Wynika z tego, że ten nie podlega regulacjom wewnętrznym wspólnoty.

W spółdzielniach mieszkaniowych kwestia terminu wnoszenia opłat uregulowana jest przez ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych w art. 4 ust. 6² w sposób następujący: „Opłaty, których mowa w ust. 1–2 i 4*, wnosi się co miesiąc z góry do 10. dnia miesiąca. Statut spółdzielni może określić inny termin wnoszenia opłat, nie wcześniejszy niż ustawowy”. Porównując regulację ustawową dotyczącą terminu wnoszenia opłat w spółdzielni z regulacją ustawową dotyczącą wspólnoty mieszkaniowej wskazać należy, że terminem ustawowym do wnoszenia opłat w obu podmiotach jest 10. dzień miesiąca.

USM dopuszcza przy tym możliwość ustanowienia innego terminu wnoszenia opłat w regulacji wewnątrz spółdzielczej przez zapis w statucie terminu innego niż ustawowy, ale nie może to być wcześniej niż ww. 10. dzień miesiąca, ewentualnie może być po tym dniu. Ta właśnie możliwość statutowego, wewnątrzspółdzielczego ustalenia terminu wnoszenia opłat innego od ustawowego odróżnia spółdzielnie mieszkaniowe od wspólnot. Według wiedzy autorki artykułu, wiele spółdzielni korzysta z tej możliwości prawnej. Są to często 15., 20. lub 26. dzień miesiąca. Spółdzielcy chwalą sobie tę opcję m. in. dlatego, że daje możliwość terminowego wnoszenia opłat z uwagi na bieżące dochody, na ogół z tytułu terminu otrzymywanej renty czy emerytury.

Terminy powiadomienia o zmianie wysokości opłat

By osoby, których dotyczy obowiązek wnoszenia comiesięcznych opłat z tytułu lokali, mogły go wypełnić, muszą otrzymać oficjalne powiadomienie o opłatach lub zmianie opłat. W odniesieniu do spółdzielni mieszkaniowych tę kwestię reguluje USM.

W art. 4 ust. 7 i ust. 7¹ ustanawia ona dwa terminy powiadomień o zmianie wysokości opłat: jeden co najmniej trzymiesięczny i drugi co najmniej 14-dniowy, dotyczący powiadomień o zmianie opłat zwanych niezależnymi od spółdzielni. Art. 4 ust. 7 USM stanowi, że „o zmianie wysokości opłat spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w ust. 1–2 i 4, co najmniej na trzy miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego. Zmiana wysokości opłat wymaga uzasadnienia na piśmie.”

Natomiast art. 4 ust. 7¹ mówi o tym, że „w przypadku zmiany wysokości opłat na pokrycie kosztów niezależnych od spółdzielni, w szczególności energii, gazu, wody oraz odbioru ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych, spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w ust. 1–2 i 4, co najmniej 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia opłat, ale nie później niż ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego ten termin. Przepis ust. 7 zdanie drugie stosuje się odpowiednio” (zdanie drugie ust. 7 mówi o tym, że „zmiana wysokości opłat wymaga uzasadnienia na piśmie”).

Przytoczone powyżej regulacje są regulacjami powszechnie obowiązującymi i nie podlegają regulacjom wewnątrzspółdzielczym.

W odniesieniu do wspólnot mieszkaniowych ustawa o własności lokali nie reguluje sprawy terminu powiadomień o zaliczkach na opłaty ani powiadomień o zmianie zaliczek na opłaty. Natomiast w art. 1 ust. 2 stanowi ona o tym, że: „w zakresie nieuregulowanym ustawą do własności lokali stosuje się przepisy kodeksu cywilnego”. Według wiedzy autorki, właściciele lokali we wspólnotach mieszkaniowych w drodze uchwał precyzują wewnątrzwspólnotowe regulacje w tym zakresie, co przyczynia się do przejrzystego zarządzanie nim^[1].

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!

^[1] Art. 4 ust. 1 USM: „Członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatację i utrzymanie nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu”.

Art. 4 ust. 1¹ USM: „Osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art.5”.

Art. 4 ust. 2 USM: „Członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu”.

Art.4 ust. 4 USM: „Właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5”.