Usuwanie drzewa z terenu wspólnoty

Na usunięcie np. 12-letniego buku z terenu nieruchomości jej posiadacz (wspólnota, spółdzielnia, inna jednostka organizacyjna) powinien uzyskać zgodę odpowiedniego organu.

W tym celu administrator nieruchomości (gdy w umowie o zarządzanie znalazło się takie upoważnienie) musi złożyć wniosek o usunięcie drzewa do wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Wyjątkiem od tego będzie sytuacja, gdy nieruchomość jest wpisana do rejestru zabytków. W takim przypadku wniosek o wydanie zezwolenia należy złożyć u wojewódzkiego konserwatora zabytków (art. 83 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody).

Gdyby drzewo znajdowało się np.:

• w obrębie pasa drogowego drogi publicznej - zezwolenie wydaje organ, ale po uzgodnieniu z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska;
• na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach parku narodowego albo rezerwatu przyrody - wydanie zezwolenia wymaga zgody odpowiednio dyrektora parku narodowego albo regionalnego dyrektora ochrony środowiska - art. 83 ust. 4 i 5 ustawy o ochronie przyrody.

We wspomnianym wniosku powinny znaleźć się następujące informacje:

1. nazwa, adres wspólnoty, spółdzielni lub jednostki organizacyjnej;
2. tytuł prawny do władania nieruchomością, np. własność (w załączeniu dokument to potwierdzający);
3. nazwa gatunku drzewa, które zamierzamy wyciąć, np. buk;
4. obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm, np. 60 cm (gdy drzewo jest wielopniowe i rozwidlenie następuje na wysokości mniejszej niż 130 cm pomiaru dokonuje się, mierząc każdy z pni jako oddzielne drzewo, na wysokości wyciągniętych ramion),
5. przeznaczenie terenu, na którym rośnie drzewo;
6. przyczyna i termin zamierzonego usunięcia drzewa - np. zagrożenie dla elewacji budynku, a proponowany termin usunięcia to 30 maja;
7. rysunek lub mapę określającą usytuowanie drzewa w stosunku do granic nieruchomości i obiektów budowlanych istniejących lub budowanych na tej nieruchomości art. 83 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody.

Od 3 marca 2011 r. z wnioskiem o wycięcie drzewa może także wystąpić właściciel urządzenia przesyłowego, pod warunkiem że drzewo to zagraża funkcjonowaniu urządzenia. W takim przypadku zgoda właściciela nieruchomości nie jest wymagana.

Nadmienić jednak należy, że za usunięcie drzewa wspólnocie, spółdzielni itp. będzie z mocy prawa przysługiwało odszkodowanie od właściciela urządzenia przesyłowego (art. 83 ust. 7 i 8 ustawy o ochronie przyrody).

Zezwolenie organu na usunięcie drzew nie będzie potrzebne, gdy drzewo rosnące na terenie nieruchomości to m.in. drzewo:

• owocowe (z wyjątkiem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody - na obszarach nieobjętych ochroną krajobrazową);
• które ma do 10 lat - art. 83 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody.

Obecnie wiele urzędów przygotowuje formularze wniosku o zezwolenie na wycięcie drzewa. Można z nich skorzystać lub sporządzić swój wniosek zawierający wskazane dane. Składając wniosek, należy uwzględnić dodatkowy wydatek - za wydanie decyzji administracyjnej oraz złożenie wniosku wnosi się opłatę skarbową.

Wydanie decyzji

Zanim organ wyda decyzję, np. pracownicy referatu ochrony środowiska urzędu gminy przeprowadzają oględziny miejsca gdzie rośnie drzewo i samego drzewa (art. 83 ust. 2c ustawy o ochronie przyrody), sprawdzając prawdziwość przyczyny jego usunięcia wpisanej we wniosku. Organ bowiem może:

• wydać zgodę na usunięcie drzewa,
• wydać zgodę na usunięcie drzewa, ale pod warunkiem jego przesadzenia lub posadzenia innych drzew (art. 83 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody);
• nie wydać zgody.

Jeśli na drzewie, które zamierzamy usunąć gniazdują ptaki, to urząd weźmie to pod uwagę i zezwoli na jego usunięcie poza okresem lęgowym, czyli od 16 października do końca lutego.

Na wydanie decyzji pozytywnej lub odmownej organ ma 30 dni. Termin ten może się jednak wydłużyć o kolejne 30 dni, jeśli wydanie decyzji będzie wiązało się ze sprawą bardziej skomplikowaną i wyjątkową.

Od decyzji można wnieść odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego za pośrednictwem organu, który ją wydał w terminie 14 dni od daty jej doręczenia. Za odwołanie wnosi się opłatę.

Wysokość opłat i kar

W przypadku, gdy organ zgodzi się na usunięcie drzewa w decyzji znajdzie się informacja o wysokości opłaty za to usunięcie. I tak np. opłata, którą poniesie wspólnota (spółdzielnia lub inna jednostka organizacyjna) za usunięcie np. buku (o obwodzie pnia 60 cm na wysokości 130 cm, który nie rośnie na terenie objętym ochroną i działaniem wojewódzkiego konserwatora zabytków) będzie wyliczana w następujący sposób: stawka w zł za 1 cm obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm × obwód pnia × współczynnik różnicujący.

Przepisy, z jakich organ skorzysta do wyliczenia opłaty, znajdują się w:  

1. art. 85 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody,
2. rozporządzeniu ministra środowiska z 13 października 2004 r. w sprawie stawek opłat dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew,
3. obwieszczeniu ministra środowiska z 15 października 2010 r. w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów oraz stawek kar za zniszczenie zieleni na rok 2011.

Uwzględniając je mamy: stawka za 1 cm obwodu buku to - 82,77 zł, a współczynnik różnicujący tego drzewa to 2,37. Tak więc opłata za wycięcie buku będzie wynosiła 11 769,89 zł (82,77 zł × 60 cm × 2,37). Stąd kara za wycięcie tego gatunku drzewa bez zezwolenia to 35　309,68 zł (3 × 11 769,89 zł).

Odpowiedzialność za usunięte drzewo bez zezwolenia poniesie administrator budynku wtedy, gdy nie był upoważniony przez wspólnotę, spółdzielnię do tego rodzaju bezprawnego działania, a zwłaszcza nie wynika to z umowy o administrowanie nieruchomością (patrz: wyrok WSA w Krakowie z 17 września 2009 r., sygn. akt II SA/Kr 624/10).

Przypadki, w których organ nie pobierze opłaty za usunięcie drzewa ustawodawca określił w art. 86 ustawy o ochronie przyrody. Opłaty za usunięcie drzew z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz terenów zieleni są o 100% wyższe od opłat ustalonych w rozporządzeniu (art. 85 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody).

Opłatę należy uiścić w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca jej wysokość stała się ostateczna. W przypadku nieterminowego uiszczenia opłaty organ pobierze odsetki za zwłokę. Jest jednak możliwość złożenia wniosku o rozłożenie opłaty (lub kary) na raty lub przesunięcia terminu jej płatności, na okres nie dłuższy niż 3 lata, jeżeli przemawia za tym sytuacja materialna.

Jest jedno zastrzeżenie - raty nie mogą być spłacane dłużej niż 5 lat. Niezapłacenie równowartości trzech kolejnych rat spowoduje konieczność uiszczenia opłaty (kary) w całości (art. 87 ust. 8 ustawy o ochronie przyrody).

Zgodnie z art. 84 ustawy o ochronie przyrody, gdy przesadzone albo posadzone inne drzewa zachowały żywotność po upływie 3 lat od dnia ich przesadzenia (posadzenia) lub nie zachowały żywotności z przyczyn niezależnych, należność z tytułu ustalonej opłaty za usunięcie drzewa podlega umorzeniu przez organ, który naliczał i pobierał opłatę.

Przy czym organ wcześniej ma możliwość odroczenia, na okres 3 lat od dnia wydania zezwolenia, terminu uiszczenia opłaty za usunięcie drzewa, jeżeli zezwolenie przewiduje przesadzenie ich w inne miejsce lub zastąpienie innymi drzewami.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!