Problemy z rozliczaniem ciepła w blokach

W odróżnieniu od ciepłomierzy podzielniki nie są jednak przyrządami pomiarowymi. Oznacza to, że nie podlegają żadnej formie prawnej kontroli metrologicznej przewidzianej przez przepisy. W pismach do Rzecznika Praw Obywatelskich właściciele mieszkań wskazują na krzywdzące nieprawidłowości w rozliczeniach za ciepło, których efektem są wysokie dopłaty do kosztów ogrzewania, wynoszące nawet kilka tysięcy zł w okresie rozliczeniowym. Wskazują również, że są zmuszani do ponoszenia kosztów ciepła, którego teoretycznie, w fizycznej postaci, nie ma możliwości dostarczenia do zajmowanego mieszkania. Często wysokość tych dopłat kilkakrotnie przewyższa koszty ogrzania lokalu przy wykorzystaniu energii elektrycznej lub węgla. W efekcie część użytkowników lokali, niemogących podołać nadmiernym kosztom, rezygnuje z ogrzewania lokalu (zakręca grzejniki). A to przyczynia się do zawilgocenia i zagrzybienia mieszkań.

Rzetelne rozliczanie kosztów ciepła

Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do ministra aktywów państwowych wskazał, że stosowane przez właścicieli i zarządców mieszkań wewnętrzne systemy rozliczeń kosztów ciepła, oparte na wskazaniach podzielników kosztów ciepła, nie dają użytkownikom mieszkań poczucia rzetelnego i sprawiedliwego rozliczania kosztów ciepła na użytkowników lokali. Wskazują też na wady zastosowanych przez właściciela i zarządcę podzielników (np. rejestrowanie zużycia ciepła także w okresie letnim).

Zdaniem właścicieli mieszkań nieprawidłowości często są wynikiem wadliwie skonstruowanych regulaminów rozliczeń kosztów dostawy ciepła, w tym dowolnie ustalonych przez właściciela lub zarządcę współczynników wyrównawczych zużycia ciepła na ogrzewanie wynikających z położenia lokalu w bryle budynku, a także niewłaściwie ustalonej relacji tzw. kosztów stałych ciepła do kosztów zmiennych. Właściciele mieszkań wskazują również, że właściciele i zarządcy często stosują ten system rozliczania kosztów bez uprzedniego przeprowadzenia w budynku koniecznych robót termomodernizacyjnych w celu zminimalizowania strat ciepła. Zwracają też uwagę na trudności związane z możliwością weryfikacji rozliczeń kosztów ciepła dokonywanych przez podmioty, którym właściciel lub zarządca zasobów lokalowych zlecił prowadzenie takich rozliczeń.

W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich zarzuty skarg zasługują na rozważenie. Zwracają bowiem uwagę na brak wystarczających przepisów prawnych określających sposób funkcjonowania i użytkowania w mieszkaniach podzielników kosztów ciepła, jak również zasad dokonywania rozliczeń kosztów ciepła dostarczanego do mieszkań w blokach. Właściciele od lat ponoszą skumulowane koszty rozliczeń, które mogą być błędne.

Powołanie grupy roboczej

W piśmie z 30 listopada 2017 r. minister energii poinformował Rzecznika Praw Obywatelskich, że jest świadomy złożoności problematyki i konieczności wprowadzenia niezbędnych regulacji. Dlatego też w Ministerstwie została utworzona grupa robocza ds. określenia wytycznych dla indywidualnego rozliczania kosztów zakupu ciepła w budynkach wielolokalowych. 7 listopada 2018 r. Rzecznik po raz kolejny zwrócił się do ministra energii o informację, na jakim etapie znajdują się prace grupy oraz czy określono wytyczne dla indywidualnego rozliczania kosztów ciepła w budynkach mieszkalnych.

29 listopada 2018 r. minister wskazał, że członkowie grupy ze względu na szeroki zakres zadań w celu usprawnienia pracy utworzyli dwa zespoły. Pierwszy przygotowuje zbiór zaleceń do metodyki rozliczania kosztów ciepła, ułatwiających prawidłowe jego rozliczanie na poszczególne lokale. Zalecenia te będą określały:

• optymalny sposób opomiarowania instalacji w budynku,
• kwestie, które powinien normować wewnętrzny regulamin rozliczeń danego budynku oraz
• zalecane metodologie podziału kosztów ciepła dla opisanych metod opomiarowania budynku wraz ze wzorami do obliczeń.

Drugi zespół pracuje nad techniczną stroną pomiarów ciepła zużytego przez dany budynek, lokal oraz nad opiniowaniem przepisów.

W kolejnym piśmie z 18 lipca 2019 r. minister energii poinformował, że praca zespołu zajmującego się przygotowaniem zbioru zaleceń do metodyki rozliczania kosztów została zakończona, a opracowany materiał zostanie opublikowany na stronie internetowej resortu. Natomiast praca zespołu opiniującego przepisy prawa została wstrzymana w związku z wejściem w życie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/2002 z 11 grudnia 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej. Resort analizuje warianty implementacji dyrektywy, na których podstawie możliwa będzie dalsza praca zespołu.

Rzecznik zwrócił się do Ministra Aktywów Państwowych o informację o efektach pracy grupy roboczej, jak również czy materiał opracowany przez zespół ds. zbioru zaleceń do metodyki rozliczania kosztów ciepła będzie opublikowany na stronie internetowej ministerstwa, czy kontynuowane są prace zespołu opiniującego przepisy prawa, a jeżeli tak, to na jakim są etapie.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!