Termomodernizacja: nie wystarczy wymiana źródła ciepła

Przedstawiciele resortu rozwoju i technologii podkreślają, że termomodernizacja jest przedsięwzięciem, które działa pozytywnie na środowisko. Dzięki niej można ograniczyć emisje, a z drugiej strony obniżyć rachunki za energię. Mieszkańcy budynków wielorodzinnych, poddanych termomodernizacji, już teraz mogą odczuć niższe rachunki.

Korzyści ekonomiczne

W Polsce jest w sumie ok. 14,2 mln budynków, z czego prawie 40 proc. (czyli 5,6 mln) to budynki mieszkalne jednorodzinne. Wiele z nich, zwłaszcza tych sprzed kilkudziesięciu lat, dla których podstawowym źródłem ciepła wciąż są kotły na paliwa stałe, charakteryzuje się wysokim zapotrzebowaniem na energię i wymaga pilnej termomodernizacji. Słaba izolacja cieplna budynku i dachu lub stare, nieenergooszczędne okna powodują tam bardzo duże straty ciepła.

Polacy dobrze zdają sobie sprawę z korzyści termomodernizacji. Ci zaś, którzy jeszcze nie są ich świadomi, mogą czuć się zachęceni tańszym użytkowaniem lokali. Termomodernizacja powoduje, że będą one tańsze w utrzymaniu, mniej pieniędzy zostanie wydane na ogrzewanie i energię elektryczną, a to najważniejsze skutki ekonomiczne.

Ograniczenie emisji

Zmniejszenie kosztów eksploatacji budynku jest podstawowym celem termomodernizacji, ale nie jedynym. Gruntowna modernizacja przyczynia się również do ograniczenia niskiej emisji i zjawiska smogu oraz poprawy stanu zdrowia mieszkańców, dzięki polepszeniu mikroklimatu w pomieszczeniach. W starych, nieremontowanych domach często występuje tzw. syndrom chorego budynku, na który składają się m.in. niedogrzane i niedoświetlone pomieszczenia oraz panujące w nich wilgoć, pleśń i grzyb.

Może Cię zainteresuje: Podwyżka taryf za prąd

Z VII edycji badania „Barometr zdrowych domów” firmy VELUX wynika, że co czwarty Polak skarży się na przynajmniej jedno z zagrożeń związanych z klimatem wewnątrz pomieszczeń, takich, jak brak dostępu do światła dziennego, wilgoć i grzyb, chłód czy hałas. Dotyczy to aż 9,4 mln osób. Wśród osób, które wymieniają przynajmniej jeden z tych czynników, występuje podwyższone zagrożenie chorobami układu oddechowego, alergią i astmą. Natomiast wśród osób, u których występują wszystkie te czynniki, badacze zaobserwowali znacznie gorsze samopoczucie.

Nie tylko wymiana źródła ciepła

Termomodernizację dzieli się na płytką, która polega głównie na wymianie wysokoemisyjnego źródła ciepła, np. starego kopciucha na węgiel, na nowsze, ekologiczne urządzenie, albo na głęboką, która wiąże się z koniecznością dodatkowych działań, jak np. docieplenie budynku lub wymiana stolarki okiennej. Taka inwestycja jest bardziej kosztochłonna, jednak przynosi lepsze, długoterminowe efekty.

Eksperci podkreślają, że dla zwiększenia efektywności energetycznej budynku nie wystarczy sama wymiana źródła ciepła. Jest bardzo ważna, nie sprawi jednak, że budynek będzie potrzebował mniej energii. Najpierw trzeba ograniczyć zapotrzebowanie na energię, ograniczyć jej straty przez ściany, drzwi, okna, strop i podłoże, a dopiero potem można myśleć o nowym źródle ciepła, które będzie tańsze w utrzymaniu. To jest inwestycja zarówno w obniżenie rachunków, jak i w wartość nieruchomości, komfort życia i stosunki dobrosąsiedzkie.

Dofinansowanie termomodernizacji

Kompleksową termomodernizację domu można przeprowadzić ze wsparciem państwa, korzystając m.in. z ulgi termomodernizacyjnej w wysokości do 53 tys. zł. Umożliwia ona odliczenie wydatków na ten cel od podstawy opodatkowania. Można ją łączyć z dotacją lub niskooprocentowaną pożyczką z programu Czyste Powietrze, z której można sfinansować m.in. wymianę źródła ciepła bądź wymianę okien dachowych na bardziej energooszczędne. Z analiz wynika, że wymiana okien dachowych na nowe, przykładowo trzyszybowe okna dachowe o współczynniku Uw 1,0 W/m2K wiąże się z oszczędnością energii do 16,67 proc. rocznie. Dzięki takiej inwestycji można też obniżyć temperaturę w pomieszczeniu o 1–2 stopnie Celsjusza, zachowując ten sam poziom komfortu termicznego, ponieważ nowe okna będą chroniły przed chłodem i stratami ciepła. W tym przypadku oszczędności energii będą jeszcze wyższe, bo nawet do 28 proc. rocznie. 

Może Cię zainteresuje: Samorządy przyjmują wnioski o dodatek elektryczny

Obok ulgi termomodernizacyjnej i programu Czyste Powietrze jednym z podstawowych narzędzi finansowania tego typu inwestycji jest Fundusz Termomodernizacji i Remontów, z którego Bank Gospodarstwa Krajowego udziela premii na spłatę części kredytu zaciągniętego w tym celu przez inwestora. Na początku grudnia 2022 r. weszła w życie ustawa o poprawie warunków mieszkaniowych i rozwoju budownictwa finansowanego z KPO, która zwiększyła wysokość tego wsparcia. Wysokość premii termomodernizacyjnej wzrosła z 16 do 26 proc. kosztów inwestycji, a jeżeli termomodernizacja będzie połączona z inwestycją w odnawialne źródła energii (OZE), premia wyniesie łącznie 31 proc. kosztów przedsięwzięcia. O takie wsparcie mogą się starać m.in. jednostki samorządu terytorialnego, wspólnoty mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego (TBS), społeczne inicjatywy mieszkaniowe (SIM), spółdzielnie mieszkaniowe, spółki prawa handlowego oraz osoby fizyczne, w tym właściciele domów jednorodzinnych.

Przyjęta przez rząd na początku 2022 roku Długoterminowa Strategia Renowacji Budynków przewiduje, że w nadchodzących latach termomodernizacja zasobów budowlanych ma w Polsce znacząco przyspieszyć. W latach 2020–2030 zaplanowano termomodernizację 236 tys. budynków rocznie, w kolejnej dekadzie – 271 tys. budynków. W sumie do 2050 roku w Polsce planowane jest przeprowadzenie 7,5 mln termomodernizacji, z czego 4,7 mln głębokich, a strategia zakłada średnie roczne tempo termomodernizacji na poziomie ok. 3,8 proc.

Źródło: Newseria Biznes