Zgłoszenie budowy – postępowanie administracyjne

Postępowaniem administracyjnym prowadzonym przez organ architektoniczno-budowlany po dokonaniu zgłoszenia budowy jest dopiero postępowanie w sprawie sprzeciwu, będącego decyzją administracyjną wydawaną z urzędu i to tylko wówczas, gdy organ dojdzie do przekonania, że zachodzą ustawowe przesłanki do wydania takiej decyzji. Tak orzekł WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 23 października 2015 r., sygn. akt II SA/Gl 568/15.

Z praktyki sądowej

Dyrektor Generalny „A” Sp. j. zgłosiła staroście zamiar wymiany tablic informacyjno-dojazdowych w pasie drogi dojazdowej do salonu. Zgłoszenie nie zawierało wymaganych elementów, więc organ wezwał do jego uzupełnienia m.in. o oświadczenie o dysponowaniu nieruchomościami na cele budowlane i oznaczenie terminu rozpoczęcia robót. Jako że inwestor nie wypełnił obowiązku w terminie, starosta wyraził sprzeciw w sprawie zgłoszenia robót budowlanych.

Pełnomocnik spółki, odwołując się od tej decyzji, zarzucił staroście naruszenie art. 64 § 2 i art. 32 Kodeksu postępowania administracyjnego (kpa) poprzez wydanie rozstrzygnięcia w sytuacji, gdy dokonane zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych było nieprawidłowe. Osoba, która dokonała zgłoszenia, nie przedstawiła bowiem pełnomocnictwa do reprezentowania spółki.

Organ wezwał składającą o wykazanie swojego prawa występowania w sprawie, ale spółka uchyliła się od odpowiedzi, czy osoba ta jest uprawniona do jej reprezentowania. Zatem w świetle art. 64 § 2 starosta powinien wezwać stronę do uzupełnienia wniosku w ciągu siedmiu dni i ewentualnie pozostawić podanie bez rozpoznania. Wojewoda utrzymał jednak zaskarżoną decyzję w mocy, a pełnomocnik „A” skierował sprawę do sądu.

WSA w Gliwicach nie przychylił się do argumentów skarżącej „A”. Wskazał, że procedura zgłoszenia określona w art. 30 Prawa budowlanego ma charakter szczególny i nie stosuje się tu wszystkich przepisów kpa.

Zdaniem sądu, argumentacja inwestora nie przystaje do szczególnego trybu postępowania w sprawie zgłoszenia robót budowlanych. Gdyby organ wezwał inwestora do wykazania prawa reprezentacji i podjął ze spółką korespondencję dotyczącą ustalenia właściwej reprezentacji oraz pozostałych kwestii niewyjaśnionych w zgłoszeniu, straciłby możliwość wyrażenia sprzeciwu wobec zgłoszenia, ze względu na upływ 30-dniowego terminu, a spółka mogłaby przystąpić do realizacji robót, na które nie było zgody organu. Mając powyższe na uwadze, sąd oddalił skargę.

Z przepisów prawa

Zgodnie z art. 30 ust. 5 ustawy – Prawo budowlane, zgłoszenia należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Właściwy organ, w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw.

Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli organ tego nie uczynił. Zatem organ administracji ma jedynie 30 dni na dokonanie prawnej i faktycznej oceny zamierzonego przedsięwzięcia.

Z tego względy przyjmuje się, że procedura określona w art. 30 ustawy ma charakter szczególny i nie stosuje się tu wszystkich przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.

Jak stwierdził WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 2 kwietnia 2014 r., zgłoszenie budowy nie powoduje wszczęcia postępowania administracyjnego, nie stanowi bowiem wniosku (podania) zainteresowanego podmiotu, który w myśl kpa wymagałby załatwienia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawy administracyjnej. Do dnia wydania decyzji o sprzeciwie w sprawie zgłoszenia nie toczy się postępowanie administracyjne w zakresie regulowanym przepisami kpa, mają natomiast zastosowanie reguły formalne określone w Prawie budowalnym (np. wydanie postanowienia wzywającego do uzupełnienia zgłoszenia).

Postępowaniem administracyjnym prowadzonym przez organ architektoniczno-budowlany po dokonaniu zgłoszenia budowy jest dopiero postępowanie w sprawie sprzeciwu (wszczynane w istocie decyzją o sprzeciwie), będącego decyzją administracyjną wydawaną z urzędu, i to tylko wówczas, gdy organ dojdzie do przekonania, że zachodzą ustawowe przesłanki do wydania takiej decyzji.

Niezwykle restrykcyjny 30-dniowy termin dokonania sprzeciwu może być trudny do dotrzymania przez organ. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy zgłoszenie nie zawiera wszystkich wymaganych elementów. Dlatego ustawodawca w art. 30 ust. 5c ustawy – Prawo budowlane uznał, że „w razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada na zgłaszającego, w drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia – wnosi sprzeciw w drodze decyzji”.

Jak stwierdził w swym wyroku z dnia 10 czerwca 2014 r. Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II OSK 131/13), „momentem, w którym dochodzi do przerwania biegu trzydziestodniowego terminu do złożenia sprzeciwu przez organ administracji architektoniczno-budowlanej w postępowaniu dotyczącym zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych w przypadku uznania przez ten organ, iż koniecznym jest jego uzupełnienie w trybie art. 30 ust. 2 zdanie drugie Prawa budowlanego – jest moment wydania decyzji o sprzeciwie (analogicznie postanowienia o wezwaniu do uzupełnienia braków)”.

Na podstawie wyroku WSA w Gliwicach, sygn. akt II SA/Gl 568/15
Podstawa prawna: Ustawa – Prawo budowlane (DzU z 2016, poz. 290)

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!