Śmieci na osiedlu? To nie problem

Na nowych osiedlach altany śmietnikowe zazwyczaj są starannie zaprojektowane już na etapie projektu, tak aby uzupełniały estetykę osiedla i były spójne z linią budynków i ich otoczenia. Na terenie starszych osiedli mieszkaniowych miejsca gromadzenia odpadów budowane były zgodnie z typowymi projektami i w całej Polsce wyglądają podobnie. Niekiedy bywa też, że mniejsze wspólnoty ograniczają się do ustawiania samych pojemników, więc śmietnik już z daleka rzuca się w oczy i wywołuje negatywne emocje. A latem śmieci nie tylko widać, ale też i czuć.

Jak ukryć śmietnik? 

Jednym ze sposobów ukrycia pojemników na odpady jest postawienie w wydzielonym miejscu wiaty lub altany śmietnikowej, sprawiając że miejsca zbiórki odpadów nie będą już szpecić, a wręcz przeciwnie – wpiszą się w estetykę osiedla.

Po nowelizacji przepisów budowę wiaty o powierzchni zabudowy do 35 m² (przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki), należy jedynie zgłosić w odpowiednim urzędzie (wcześniej budowa takich wiat wymagała pozwolenia na budowę).

Prawo szczegółowo reguluje kwestię odległości miejsc przeznaczonych na pojemniki i kontenery na odpady stałe. Odległość od budynków i terenów rekreacyjnych (placów zabaw) dla wszystkich śmietników, zgodnie z Prawem budowlanym, wynosi min. 15 m od ściany budynku mieszkalnego. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, doprecyzowuje, że śmietnik powinien stanąć co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, oraz co najmniej 3 m od granicy z sąsiednią działką. Nie może to być jednak więcej niż 80 m od najdalszego wejścia do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Przestrzeganie tych wytycznych gwarantuje, że okna mieszkańców nie będą wychodzić na śmietnik, a jednocześnie będzie on ustawiony w takiej odległości, by wyrzucanie śmieci oraz ich odbiór przez śmieciarzy nie były nader uciążliwe.

Innym sposobem zakamuflowania szpecących ścian śmietnika są nasadzenia zwartych grup krzewów lub żywopłotów i pnączy, które w naturalny sposób ukrywają kosze i kontenery na śmieci. Ale nie tylko. Stanowią także wyraźne oddzielenie terenu gospodarczego miejsca zbiórki odpadów od reprezentacyjnej części osiedla. Istotne jest tu uwzględnienie odpowiednio przystosowanych do tego celu roślin – o zwartej linii, szybko rosnących oraz odpornych na zanieczyszczenia. Poza walorem estetycznym takie nasadzenia mogą dać inne korzyści, np. rośliny posadzone od strony południowej w upalne dni obniżą temperaturę wewnątrz śmietnika i powstrzymają nieco tempo rozkładu odpadków organicznych (zmniejszy się więc wydzielany odór).

Obecnie na rynku dostępne są estetyczne wiaty i altany śmietnikowe, które nie tylko pozwalają ukryć śmietnik ale także dzięki praktycznym rozwiązaniom pozwalają na uporządkowane gromadzenie i sortowanie odpadów na osiedlu.

Segregacja odpadów

Do segregowania odpadów dostępne są na rynku klasyczne kontenery na kółkach, o pojemności 1100 l i szerokości ok. 1,3 m. Zgodnie z zasadami segregacji ich ilość powinna wynosić 5 szt., co najmniej po jednym na każdy rodzaj odpadów. Przypomnijmy – selektywnie zbiera się: papier, szkło, metale, tworzywa sztuczne, odpady ulegające biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem bioodpadów.

Zakładając wyposażenie altany na śmieci w 5 typowych 1100-litrowych kontenerów, powierzchnia jaką zajmą wynosi ok. 9 m², a konieczne jest uwzględnienie dodatkowo ok. 4 m² ze względów funkcjonalnych (np. na wystawienie kontenera). W sumie zatem minimalna niezbędna powierzchnia to ok. 13 m², bez uwzględnienia miejsca na dojście do koszy. W sumie potrzeba zatem ok. 18–20 m² powierzchni na zorganizowanie zbiórki odpadów. Na większych osiedlach trzeba przewidzieć dodatkowy kosz na odpady niepodlegające segregacji.

Kontenery czy pojemniki zazwyczaj są zamknięte w zadaszonej i zamykanej altanie lub wiacie przeznaczonej do gromadzenia odpadów komunalnych, co uniemożliwia wywiewanie śmieci poza obręb wiaty oraz dostęp ptakom, psom, kotom oraz gryzoniom.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze osłony śmietnikowej? 

Konstrukcja

Ważne aby wiata śmietnikowa była ażurowa i zapewniała odpowiednią wentylację ze względu na zachodzące w miejscu składowania odpadów procesy gnilne. Musi być też wykonana z odpowiednich materiałów, pozwalających na zachowanie porządku – mycie i odkażanie. Często altany wykonane są ze stali ocynkowanej pokrytej powłoką antykorozyjną, która jest niezbędna dla zapewnienia trwałości konstrukcji i jej estetycznego wyglądu. Nie bez znaczenia jest też pokrycie dachowe, bowiem zabezpiecza miejsce składowania odpadów przed wysokimi temperaturami i opadami atmosferycznymi.

Możliwość zamknięcia altany

Zamkniecie śmietnika jest istotne z kilku względów – nikt poza mieszkańcami nie może podrzucić odpadów (tu przyda się zamknięcie na klucz lub chipa), co jest zwłaszcza istotne przy coraz wyższych kosztach wywozu odpadów; zwierzęta nie roznoszą śmieci po terenie osiedla, śmieci nie wylewają się poza obręb śmietnika i nie są rozwiewane przez wiatr po całym osiedlu, a dzieci bawiące się na podwórku nie mają dostępu do odpadów.

Modułowe rozwiązania

Dzięki pewnym standardowym konstrukcjom, altany modułowe można dopasować do potrzeb danego osiedla (pod kątem wielkości, rozwiązań estetycznych, koloru), uwzględniając jego indywidualne cechy. Ponadto modułowe osłony śmietnikowe charakteryzuje krótki czas montażu i demontażu w każdej chwili taką osłonę można rozbudować o kolejne moduły lub przenieść w inne miejsce, co jest przewagą konstrukcji modułowych nad spotykanymi murowanymi altankami śmietnikowymi.

Nowe technologie

Najnowsze technologie pomagają już w każdej dziedzinie naszego życia, m.in. aby obniżać zbędne koszty. Nowoczesne rozwiązania w przypadku wiat czy altan śmietnikowych to możliwość wyposażenia ich w panele foltowoltaiczne montowane na dachu wiaty, które dostarczają zasilanie oświetlenia wnętrza wiaty czy samozamykającego się zamka w drzwiach.

Inną nowinką technologiczną, możliwą do zastosowania w miejscach gromadzenia odpadów, jest możliwość nadzorowania porządku i segregacji śmieci za pomocą kamer. Dzięki bezprzewodowej transmisji możliwy jest szybki przesył obrazu do centrum monitoringu i tam jest rejestrowany. Rozwiązuje to m.in. problem podrzucania śmieci przez osoby spoza osiedla oraz tych, którzy nie segregują odpadów bowiem nie są już anonimowi. System nie wymaga stałego dostępu do zasilania ponieważ ładowany jest z wspomnianych paneli fotowoltaicznych lub z instalacji nocnego oświetlenia drogowego. Co więcej, dzięki noktowizyjnemu podświetleniu kamery działają także w nocy, w zupełnej ciemności.

Innym udogodnieniem technologicznym jest wyposażenie kontenerów na odpady w czujniki stanu ich napełnienia i czytania kodów kreskowych. Zgromadzone w ten sposób informacje o odpadach dostępne są w postaci spersonalizowanych raportów online, zawierających m.in. informacje na temat logowania, udanych/nieudanych prób otwarcia wiaty.

Dodatkową konstrukcją towarzyszącą altanom śmietnikowym może być również zadaszona, zamykana altana na rowery, wyposażona w specjalne stojaki i system dostępu za pomocą „jednego klucza”.

Jeśli nie wiata, to co? 

Ciekawą alternatywą dla tradycyjnych altan czy wiat są półpodziemne i podziemne pojemniki na odpady. Śmieci w takim pojemniku ukryte są pod ziemią, co nie wywołuje negatywnych odczuć zapachowych i wizualnych. Systemy te sprawdzą się zwłaszcza na terenach wspólnot czy spółdzielni, które mają mało miejsca na tego typu zabudowę. Jak podaje jeden z producentów pojemników półpodziemnych, największy z nich o średnicy 170 cm zastąpi nawet 6 kontenerów o pojemności 1100-litrów. Dla porównania, aby uzyskać taką samą pojemność, wykorzystując tradycyjne pojemniki 1100 l, potrzebne byłoby miejsce o powierzchni ponad 8 metrów kwadratowych, nie licząc przestrzeni na swobodny dostęp do śmietnika czy wiaty. „Zaoszczędzone” w ten sposób miejsce można wykorzystać na dodatkowe miejsca parkingowe czy na użytek rekreacyjny.

/oprac. red./