Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
Dziennik Ustaw z dnia 17 października 2022 r. poz. 2127 ogłosił tekst ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.
Jak wyjaśnia Biuro Prawne Kancelarii Prezydenta RP, celem ustawy jest uruchomienie instrumentów zwiększających bezpieczeństwo energetyczne gospodarstw domowych oraz zapewnienie im ceny energii elektrycznej na poziomie umożliwiającym opłacenie rachunków.
Ustawa zapewnia wsparcie dla odbiorców energii elektrycznej w gospodarstwach domowych, w tym również w zakresie energii zużywanej na potrzeby pomieszczeń gospodarczych związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych, lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, węzłów cieplnych, oświetlenia budynków mieszkalnych, garaży, domów letniskowych w ogródkach działkowych, o ile nie jest w tych pomieszczeniach prowadzona działalność gospodarcza. Wsparcie to będzie polegać na złagodzeniu rosnących kosztów zużycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych wynikających w szczególności ze wzrostu cen zakupu energii na rynku hurtowym.
Ustawodawca w celu ochrony odbiorców w grupie taryfowej G przed skokowym wzrostem cen energii elektrycznej wprowadził mechanizmu zmitygowania wzrostu tej ceny w zatwierdzanych taryfach przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na 2023 r.
Jednocześnie, aby mechanizm w sposób istotny nie zakłócał sygnałów cenowych jako czynników kształtujących postawy u odbiorców mające na celu oszczędzanie energii elektrycznej oraz zwiększanie efektywności energetycznej, zdecydowano się na ustalenie limitu zużycia na poziomie 2 MWh. Przyjęty limit odnosi się do średniego zużycia energii elektrycznej w gospodarstwie domowym i będzie podlegał mechanizmowi rekompensat, przysługujących uprawnionym przedsiębiorstwom obrotu oraz przedsiębiorstwom zajmującym się dystrybucją energii elektrycznej.
Zastosowano również dodatkowe wsparcie dla gospodarstw domowych prowadzących działalność rolną, rodzin posiadających Kartę Dużej Rodziny, a także osób niepełnosprawnych, dla których zwiększono limit preferencyjnego zużycia energii elektrycznej z 2 do 3 MWh albo 2,6 MWh, uwzględniając ich zwiększone potrzeby dotyczące zużycia energii elektrycznej.
Odbiorca, po przekroczeniu zużycia w wysokości 2 MWh (odpowiednio 3 MWh albo 2,6 MWh dla ww. wyodrębnionych grup odbiorców), za każdą kolejną zużytą kWh będzie rozliczany według cen obowiązujących w taryfie danego przedsiębiorstwa z roku 2023, odpowiednio (w przypadku sprzedawców alternatywnych) według ceny wolnorynkowej, wynikających z postanowień umownych pomiędzy nim a jego sprzedawcą energii.
W przypadku odbiorców, którzy w trakcie 2023 r. nabyli uprawnienia do zwiększonego limitu preferencyjnego zużycia energii elektrycznej (3 MWh albo 2,6 MWh), limit ten stosuje się proporcjonalnie do liczby miesięcy w 2023 r., w których spełnione były przesłanki zakwalifikowania odbiorcy jako gospodarstwa domowego prowadzącego działalność rolną, albo rodziny posiadającej Kartę Dużej Rodziny, bądź jako osoby niepełnosprawnej.
Podstawowy limit zwiększa się do 2,6 MWh dla osób niepełnosprawnych z orzeczeniem, 3 MWh dla rolników i gospodarstw wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny.
Uchwalone rozwiązania w zakresie ochrony ww. grupy odbiorców zakładają, że niezależnie od wzrostu cen energii elektrycznej w taryfach na rok 2023 w rozliczeniach z odbiorcami przewidziana jest stabilizacja ich rachunków za obrót i dystrybucję energii na poziomie cen taryfowych z roku 2022.
Ponadto uchwalona ustawa przewiduje wprowadzenie dodatku elektrycznego, który przysługuje odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, w przypadku gdy główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego jest zasilane energią elektryczną, a to źródło zostało wpisane lub zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków do dnia 11 sierpnia 2022 r., albo po tym dniu – w przypadku głównych źródeł ogrzewania wpisanych lub zgłoszonych po raz pierwszy do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o których mowa w art. 27g ust. 1 tej ustawy.
Wysokość dodatku dla gospodarstwa domowego co do zasady wynosi 1000 zł, natomiast w przypadku rocznego zużycia przez to gospodarstwo domowe więcej niż 5 MWh, odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym przysługuje dodatek w podwyższonej wysokości 1500 zł. O dodatek elektryczny można ubiegać się w gminie właściwej według miejsca zamieszkania.
Ustawa zawiera także instrument zachęty do oszczędzania energii elektrycznej, czyli mechanizm upustu w przypadku oszczędności energii o 10% w okresie od 1 października tego roku do 31 grudnia roku przyszłego względem zużycia z analogicznego poprzedniego okresu, czyli od 1 października 2021 r. do 31 grudnia 2022 r. Upust, który wynosi 10% wartości rachunku z okresu od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r., będzie uwzględniony w rozliczeniach z odbiorcą w kolejnych latach.
Przepisy ustawy obowiązują od dnia 18 października 2022 r. z wyjątkiem art. 37 ust. 1 i 2, gdzie mowa o tym, że kierownicy jednostek sektora finansów publicznych wymienieni w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, 1692, 1725, 1747, 1768 i 1964), od dnia 1 grudnia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. zobowiązani są podejmować działania w celu realizacji obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej w zajmowanych budynkach lub częściach budynków oraz przez wykorzystywane urządzeń technicznych, instalacji i pojazdów, w danym okresie w wymiarze określonym symbolem „CelZZEE22”, obliczanym według wzoru:
gdzie ZEE oznacza średnioroczne zużycie energii elektrycznej w latach 2018–2019,
a także art. 38 ust. 1 pkt 3 przewidującym nałożenie kar pieniężnych na te osoby, które nie realizują powyższych obowiązków.
Wymienione przepisy wchodzą w życie z dniem 1 grudnia 2022 r.
Z kolei z dniem 1 stycznia 2023 r. wchodzą w życie przepisy art. 37 ust. 3 i 4 nakładające na tych kierowników obowiązki podejmowania działań dla oznaczonego symbolem „CelZZEE23” obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej w zajmowanych budynkach lub ich częściach oraz przez wykorzystywane urządzeń technicznych, instalacji i pojazdów w danym okresie w wymiarze
gdzie ZEE22 oznacza zużycie energii elektrycznej w 2022 r.
i art. 38 ust. 1 pkt 4 ustalającego nakładanie na te osoby maksymalnych kar za niedopełnienie obowiązków do kwoty 20 000 zł.
Niniejsza ustawa zmienia następujące ustawy:
- ustawę z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,
- ustawę z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
- ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- ustawę z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne,
- ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
- ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej,
- ustawę z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach,
- ustawę z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji,
- ustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych,
- ustawę z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw,
- ustawę z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu,
- ustawę z dnia 23 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych
- ustawę – Prawo ochrony środowiska
- ustawę z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw
Tekst aktu prawnego znajdziesz tutaj .
