Na czym polega ochrona konserwatorska budynku?

Roboty budowlane w obiekcie wpisanym do rejestru zabytków zawsze wymagają pozwolenia na budowę. Fot. Pixabay
Obecność zabytkowych budynków powoduje, że występują też strefy ochrony konserwatorskiej. Wszystkie prace budowlane, remontowe i konserwatorskie zabytku wymagają zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków. Na czym polega ochrona konserwatorska budynku?
Zgodnie z ustawą Prawo budowlane, ochrona konserwatorska budynku polega na zabezpieczeniu obiektu, wpisanego do rejestru zabytków lub do gminnej ewidencji zabytków na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) przed wykonaniem prac budowlanych, remontowych i konserwatorskich, które mogłyby uszkodzić lub zmienić charakter takiego budynku. Dotyczy to również wykonywania robót budowlanych w otoczeniu zabytku, dokonywania w nim podziałów, zmiany przeznaczenia lub sposobu korzystania zabytku wpisanego do rejestru.
Art. 67, ust. 3. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414) mówi, że „ w stosunku do obiektów budowlanych niewpisanych do rejestru zabytków, a objętych ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzję, o której mowa w ust. 1 (dot. rozbiórki zabytku), organ nadzoru budowlanego wydaje po uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.”
W zależności od tego, czy obiekt jest wpisany do rejestru zabytków czy gminnej ewidencji zabytków albo obszar wpisany do rejestru zabytków lub objęty ochroną konserwatorską, zastosowanie mają różne przepisy. Istotne więc jest, aby jeszcze przed rozpoczęciem budowy sprawdzić, czy w najbliższej okolicy znajdują się obiekty objęte ochroną zabytków.
Może Cię zainteresuje: 100 tys. mieszkań w Warszawie bez prawa do gruntu
Gdzie szukać informacji o ochronie zabytków?
W prosty sposób można sprawdzić czy nieruchomość nie jest objęta ochroną zabytków. Raporty OnGeo.pl przedstawiają lokalizację nieruchomości zabytkowych na mapie, a także w formie wykazu tabelarycznego, w którym znajdują się następujące informacje:
- rodzaj i nazwa zabytku,
- okres powstania,
- link do szczegółowej dokumentacji danego zabytku ze strony rządowej,
- odległość w linii prostej od nieruchomości zabytkowej.
Co oznacza ochrona konserwatorska zabytku?
Odpowiednie przepisy zależą od rodzaju formy ochrony zabytku. Inaczej są traktowane:
- obiekt lub obszar wpisany do rejestru zabytków,
- obiekt wpisany do gminnej ewidencji zabytków lub obszar objęty ochroną konserwatorską.
Obiekt lub obszar wpisany do rejestru zabytków
Roboty budowlane prowadzone przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków zawsze bezwzględnie wymagają pozwolenia na budowę. Jeśli roboty wymienione w art. 29 prawa budowlanego, czyli te niewymagające pozwolenia na budowę, wykonywane są na obszarze wpisanym do rejestru zabytków, należy dokonać zgłoszenia robót budowlanych. Zgodę na wykonanie robót budowlanych obiektów wpisanych do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków. Zgodę należy dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę lub do zgłoszenia. Przed rozbiórką zabytku należy uzyskać decyzję Generalnego Konserwatora Zabytków o skreśleniu konkretnego obiektu z rejestru zabytków.
Obiekt lub obszar ujęty w gminnej ewidencji zabytków
Prowadząc roboty budowlane przy obiektach lub na obszarach wpisanych do gminnej ewidencji zabytków, inwestor nie musi samodzielnie występować do konserwatora zabytków o zgodę. W tej sytuacji to organ wydający pozwolenie na budowę lub rozbiórkę, decyzję wydaje w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Organem tym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Konserwator zabytków ma 30 dni na to, by wyrazić opinię. Jeśli w tym terminie nie zajmie stanowiska, to uznaje się, że nie ma zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań.
Może Cię zainteresuje: Pilna renowacja budynków, w których ubogo żyje 17 proc. Polaków
Jeśli pojawiają się wątpliwości, warto jest jeszcze przed wszczęciem właściwych procedur administracyjnych uzyskać zalecenia konserwatorskie (art. 27 ustawy o ochronie zabytków). Konserwator zabytków w zaleceniach wskazuje zakres dopuszczalnych zmian w zabytku, a także wypowiada się, czy planowana inwestycja budowlana jest w jego ocenie dopuszczalna. Pozwoli to uniknąć zwykle wysokich kosztów przygotowania dokumentacji projektowej, która mogłaby być negatywnie oceniona przez konserwatora zabytków.
Co z zabytkami archeologicznymi?
W przypadku robót ziemnych na terenie z zabytkami archeologicznymi, prawo wymaga uzyskania decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków, który ustala zakres i rodzaj koniecznych badań archeologicznych. Koszt takich badań i ich dokumentacji obciąża inwestora. Decyzja wydawana jest przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę, na podstawie której, w określonym terminie inwestor zobowiązany jest m.in. do przeprowadzenia badań i złożenia jednego egzemplarza z badań do konserwatora.
Źródło: Ongeo.pl