Co powinna zawierać umowa z architektem?

Umowa z architektem to z zasady umowa o dzieło, w której należy wskazać zakres prac (przedmiot umowy), termin ich wykonania i wynagrodzenie projektanta. Poza tym powinna zawierać odpowiednie klauzule i ewentualne upoważnień, w zależności od tego, jakie obowiązki nakłada na architekta umowa. W umowie należy zaznaczyć, czy architekt zobowiązuje się do wykonania całego zlecenia samodzielnie, czy jego część ma wykonać ktoś inny. Umowa powinna także zawierać zapisy, w jakich sytuacjach zamawiający może odstąpić od umowy. Podobne zasady znajdą zastosowanie przy umowie z projektantem wnętrz. Prawidłowo sporządzone dokumenty pozwolą na uniknięcie sporów.

Jaki rodzaj umowy?

Umowa z architektem zwykle obejmuje stworzenie projektu architektonicznego lub dokumentacji budowlanej związanej z uzyskaniem pozwolenia na budowę. Architekt wykonuje określoną pracę, której efektem jest opracowanie koncepcji architektonicznej, ewentualnie także dodatkowej dokumentacji. Jest to zlecenie jednorazowe, określone czasowo (zlecający podaje termin wykonania prac).

Może Cię zainteresuje: Zbyt wolna fala renowacji budynków

Z tego względu odpowiednim rodzajem umowy będzie umowa o dzieło — umowa z projektantem lub architektem podlega przepisom kodeksu cywilnego, dlatego może mieć ona dowolną formę. Warto pamiętać, że często w tytule dokumentu widnieje "umowa o prace projektowe", "umowa na wykonanie projektu" czy "umowa z architektem na projekt indywidualny”.

Obowiązkowe elementy umowy z architektem

Strony umowy

Dobra umowa z architektem powinna objąć szereg kwestii, ponieważ w istocie służy do zabezpieczenia interesów obu stron. Należy więc wyznaczyć strony umowy: inwestora (osoba zamawiająca) i projektanta (osoba przyjmująca zamówienie, zlecenie). Następnie trzeba określić przedmiot umowy. Klient, czyli inwestor, powinien dokładnie wskazać, co obejmuje zlecenie. Należy przy tym unikać ogólnikowych stwierdzeń, ponieważ może to utrudnić wyegzekwowanie zamówionej pracy. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie stworzenie listy dokumentów, które architekt ma przygotować.

Termin realizacji 

Kluczową kwestią, która powinna znaleźć się w umowie, jest termin realizacji projektów. Brak konkretnego terminu wskazanego w umowie nie tylko może spowodować przedłużenie całego procesu (dzień opóźnienia nie będzie miał znaczenia, natomiast tygodnie mogą zaważyć na pozostałych robotach budowlanych), ale też praktycznie uniemożliwia dochodzenia roszczeń w sprawie niewykonania dzieła w terminie. Oprócz terminu na oddanie zlecenia warto wskazać też terminy, w których architekt zobowiązuje się do usunięcia ewentualnych błędów.

Wynagrodzenie architekta

Bardzo ważna jest także kwestia wynagrodzenia dla architekta. Z punktu widzenia klienta najlepszym rozwiązaniem będzie stawka ryczałtowa za wykonanie całego przedmiotu umowy. W innej sytuacji projektant może żądać znacznie wyższej kwoty, niż było to przewidziane na początku.

Kary umowne 

Zamawiający powinni szczególnie rozważyć wpisanie do umowy kary umownej w określonej wysokości za nieterminowe dostarczenie przedmiotu umowy, nieterminowe usunięcie wad dokumentacji bądź niewykonanie umowy, czy też odstąpienie od niej z winy architekta.

Zastrzegając kary umowne, należy pamiętać o wskazaniu, że uprawniony do ich żądania może także dochodzić odszkodowania w pełnej wysokości, ale na zasadach ogólnych. Bez takiego zapisu odpowiedzialność odszkodowawcza projektanta ograniczy się do zastrzeżonej kary umownej i to nawet wtedy, gdy faktyczna szkoda będzie większa.

Prawo odstąpienia od umowy

Dobrym rozwiązaniem może być też umowne prawo odstąpienia, pozwalające klientowi na odstąpienie od umowy w terminie wskazanym w umowie — bez konieczności wypłaty wynagrodzenia. Brak takiej klauzuli nie umożliwia wprawdzie odstąpienia od umowy przed terminem wykonania dzieła, jednak zamawiający musi mieć świadomość, że będzie wtedy zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia architektowi.

Na co zwrócić uwagę przy podpisaniu umowy z architektem?

Osoby, które zamierzają podpisać z architektem umowę na opracowanie projektu architektonicznego, powinny także pamiętać o określeniu, na jakich zasadach będą mogły korzystać z gotowego projektu. Najczęściej projekt architektoniczny należy traktować jako utwór w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. To z kolei oznacza, że potrzebna może być licencja lub — jeśli np. klient chce wykorzystać projekt do celów reklamowych — nawet przeniesienie majątkowych praw autorskich.

Może Cię zainteresuje:  Podwyżka podatku od nieruchomości najwyższa od 25 lat

Drugie rozwiązanie będzie dużo droższe. Może być jednak dobre dla osób, które nie chcą, aby w przyszłości architekt posłużył się przygotowywanym dla nich projektem domu przy realizacji zlecenia dla nowego klienta. Po przeniesieniu majątkowych praw autorskich, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, architekt nie może już później oferować tego samego projektu budowlanego innemu zlecającemu — nawet po jego adaptacji.

Zamawiający powinien też pamiętać, że w zależności od określonego przedmiotu umowy oraz pozostałych obowiązków projektanta, może się okazać, że samo stworzenie projektu będzie niewielką częścią całej umowy z architektem. W takim wypadku konieczne może być zawarcie w umowie postanowień odnoszących się w szczególności do:

• uprawnień architekta do kontaktów z deweloperem, gdy architekt wprowadza zmiany w projektach dostarczonych przez dewelopera (np. przesunięcie ścian, zmiany w układzie wewnętrznych instalacji itp.). Jeżeli klient nie chce pośredniczyć w korespondencji pomiędzy architektem i deweloperem, to należy zadbać o odpowiednie upoważnienie.
• występowania przez architekta w imieniu zamawiającego przed organami architektoniczno-budowlanymi. W tym przypadku konieczne będzie udzielenie projektantowi odpowiedniego pełnomocnictwa.
• zakupu materiałów wykończeniowych – w tym przypadku warto zadbać także o kwestie finansowe. Ceny materiałów budowlanych są zmienne, więc pozostawienie swobody architektowi może niebezpiecznie zawyżyć budżet inwestycji, więc warto na to uważać.

Źródło: rynekpierwotny.pl

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!