Co nowego w orzecznictwie? Brak energii elektrycznej w lokalu | Konieczna jest wyraźna zgoda współmałżonka | Polska narusza prawo własności

Brak energii elektrycznej w lokalu

Gmina nie ma obowiązku dostarczenia energii elektrycznej do lokalu we wspólnocie mieszkaniowej - wynika z postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

W przedmiotowej sprawie skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na bezczynność Prezydenta w sprawie zastępczego dostarczenia energii do lokalu. Skarżący zarzucił organowi naruszenie prawa poprzez niezrealizowanie zadania własnego gminy w postaci zaopatrzenia skarżącego w energię elektryczną. Brak energii wynika z faktu, że wspólnota mieszkaniowa nie udzieliła zgody na poprowadzenie wewnętrznej linii zasilania do lokalu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że do zadań własnych gminy należy miedzy innymi zaopatrzenie w energię elektryczną, cieplną oraz gaz. Zadanie to gmina ma realizować poprzez planowanie i organizację zaopatrzenia. Przy czym zauważyć trzeba, iż działanie organu zmierzające do wykonania tak postawionego zadania nie ma charakteru jednostkowego. Ponadto mimo, że zaopatrzenie wspólnoty mieszkańców gminy w energię cieplną jest niewątpliwie zadaniem własnym gminy, to jednak nie jest to zadanie o charakterze obowiązkowym. Przeciwnie, gmina przyjmuje plan zaopatrzenia w energię dopiero wówczas, gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie zapewniają realizacji założeń do planu zaopatrzenia w energię. Sąd stwierdził też, że przedmiotowa sprawa nie dotyczy materii, do której zastosowanie znajdują przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Sprawa w istocie ma wymiar cywilnoprawny, a kwestia braku energii w lokalu wynika jedynie z braku zawarcia umowy z przedsiębiorstwem dostarczającym energię.

Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24.03.2011 r., (sygn. akt VII SAB/Wa 198/10)

Konieczna jest wyraźna zgoda współmałżonka

Bez wyraźnej a nie tylko dorozumianej zgody współmałżonka na zaciągnięcie długu wierzyciel nie może domagać się zaspokojenia z majątku wspólnego małżonków - wynika z uchwały Sądu Najwyższego.

W przedmiotowej sprawie wierzyciel domagał się nadania wyrokowi klauzuli wykonalności także przeciwko małżonce dłużnika, co umożliwiałoby ściągnięcie długu przez komornika z majątku wspólnego. Tymczasem zgodnie z art. 41 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeśli małżonek nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania przez współmałżonka wierzyciel może ściągnąć należność tylko z majątku osobistego dłużnika, z jego wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych z innej działalności zarobkowej, z honorariów autorskich, wynagrodzenia za projekty wynalazcze itp. Gdy jednak dług jest związany z prowadzeniem przedsiębiorstwa, wierzyciel może egzekwować swą należność przymusowo również z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa - także gdy objęte jest ono wspólnością majątkową. Sąd rozpatrujący wniosek wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika musi mieć na względzie przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dług powstał w związku z jego działalnością gospodarczą. Art. 787 kpc zobowiązuje sąd do nadania klauzuli tytułowi egzekucyjnemu także przeciwko współmałżonkowi, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem, że wierzytelność stwierdzona tym tytułem powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą współmałżonka. Sąd I instancji nadał klauzulę wykonalności także przeciwko współmałżonkowi gdyż współmałżonek miał pełnomocnictwo obejmujące upoważnienie do dokonywania wszystkich czynności prawnych związanych z prowadzeniem firmy, a to zdaniem sądu oznacza, że wiedział o zobowiązaniach i godził się na zawarcie umów.
Gdy sprawa trafiła na wokandę sądu II instancji ten powziął w sprawie wątpliwości, które przedstawił Sądowi Najwyższemu w formie pytania prawnego, czy dla uzyskania tytułu wykonawczego przeciwko małżonkowi dłużnika wystarczy zgoda ustna lub zgoda dorozumiana, czy można ją wykazać za pomocą domniemania faktycznego. Sąd Najwyższy uznał, że stosowanie domniemania faktycznego przy ustalaniu, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała za zgodą małżonka dłużnika, nie jest dopuszczalne. Potrzebna jest wyraźna a nie tylko dorozumiana zgoda na zaciągnięcie zobowiązania.

Uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18.03.2011 r. (sygn. akt III CZP 117/10)

Polska narusza prawo własności

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał wyrok w sprawie Potomskich przeciwko Polsce,  który w złym świetle przedstawia ochronę prawa własności w Polsce.

W przedmiotowej sprawie skarżący nabyli działkę z przeznaczeniem pod budowę domu jednak po pewnym czasie okazało się, że jakiekolwiek inwestycje są niemożliwe, bo działka została objęta decyzją konserwatora zabytków, na mocy której wpisano ją do rejestru zabytków. Skarżący wystąpili o zamianę działki jednak ich sprawa nie doczekała się rozstrzygnięcia przez 25 lat. Trybunał uznał, że działania ukierunkowane na ochronę zabytków nie mogą kwestionować prawa własności prywatnej, a jeżeli ingerują w prawo własności to tylko z gwarancją zrekompensowania właścicielowi uszczerbku. Wprawdzie polskie przepisy zezwalają wywłaszczyć zabytek ale ma to zastosowanie wyłącznie w razie zagrożenia dla zabytku wpisanego do rejestru polegającego na możliwości jego zniszczenia lub uszkodzenia i tylko wówczas, gdy nie jest możliwe usunięcie tego zagrożenia. Ponadto w sprawie decyduje starosta, a do wystąpienia z wnioskiem uprawniony jest tylko wojewódzki konserwator zabytków. Przesłanką wywłaszczenia nie jest uszczerbek właściciela, lecz zagrożenie zabytku, i to tylko wtedy, gdy nie jest możliwe jego usunięcie. Polska jest obowiązana wykonać wyrok poprzez rozwiązanie problemu Potomskich i wprowadzenie stosownych zmian do polskich przepisów.

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z dnia 29.03.2011 r. (sygn. akt 33949/05)

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!