Czym się kierować w doborze i montażu wodomierza?

Wodomierz to urządzenie pomiarowe instalowane w sieci wodociągowej na przyłączu doprowadzającym wodę do nieruchomości.

W budynkach wielorodzinnych dodatkowo stosuje się wodomierze na łączach doprowadzających wodę do poszczególnych lokali.

Osobno mierzone jest zużycie wody ciepłej i zimnej, dlatego montowane są dwa wodomierze. Dzięki tym urządzeniom pomiarowym, każdy użytkownik płaci wyłącznie za swoje zużycie wody. Precyzyjność obliczenia jest zależna od wybrania odpowiedniego wodomierza i właściwego montażu.

Dobór wodomierza

Dobór wodomierza powinien bazować na wcześniejszym monitoringu zużycia wody w nieruchomości. Można też zebrać wyniki pomiarów w budynkach, które są zbliżone do naszego obiektu pod względem ilości lokali i użytkowników.

Podstawą doboru wodomierza głównego w budynku, powinien być spodziewany przepływ wody. Określa się go za pomocą monitoringu przeprowadzanego w terminie uzgodnionym pomiędzy dostawcą wody a zarządcą budynku.

Wybór właściwego wodomierza powinien być dyktowany określeniem takich kryteriów jak: wielkość, sposób dokonywania pomiaru oraz warunki eksploatacji.

Dodatkowym czynnikiem jest cena, na którą wpływa średnica i typ urządzenia. Należy również zwrócić uwagę na takie czynniki jak:

• przepływ wody, który wynika z charakterystyki instalacji wodnej;
• ciśnienie wody w strumieniu zasilającym wraz z dopuszczalną stratą ciśnień;
• temperatura mierzonej wody;
• zanieczyszczenia wody (chemiczne, osadowe);
• dopuszczalna strata ciśnienia na wodomierzu;
• dostępna przestrzeń do instalacji i kształt rurociągu;
• pozycja montażu – pozioma lub pionowa.

Miejsce instalacji wodomierzy

W budynkach zestaw wodomierzowy powinien być zainstalowany w piwnicy lub na parterze. Jeśli nie ma piwnicy, dozwolone jest ulokowanie wodomierza w studzience podłogowej lub w studzience położonej poza budynkiem.

Zestaw wodomierzowy powinien być zamontowany na maksymalnej wysokości 1,8 m wysokości od podłogi i nie dalej niż 1 m od ściany zewnętrznej budynku, a gdy nie jest to możliwe, w pomieszczeniu obok.

W każdym wypadku miejsce instalacji powinno być specjalnie wydzielone i zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych oraz chronione przed wibracjami, wstrząsami, temperaturą poniżej +4,0^oC i czynnikami korozyjnymi. Miejsce ma zapewnić łatwy montaż i demontaż urządzenia, oraz łatwy odczyt wskazań i numeru seryjnego urządzenia.

Urządzenia wspierające

Pobór wody z instalacji przed miejscem montażu wodomierza jest nielegalny, stąd nie powinno się instalować przed wodomierzem żadnych innych urządzeń, które to umożliwiają. Jedyny wyjątek dotyczy urządzenia jakim jest reduktor ciśnienia, którego montaż powinien przeprowadzić dostawca wody.

Wodomierz działa prawidłowo, gdy jest całkowicie wypełniony wodą podczas użytkowania. W przypadku gdy nie można uniknąć gromadzenia się powietrza w instalacji, należy zamontować urządzenie usuwające powietrze z wody. Jeśli natomiast w wodzie występują zawiesiny, stosuje się filtr mechaniczny.

Wszystkie te urządzenia montowane są po stronie dopływowej wodomierza, włącznie z zaworem odcinającym wodę. Dodatkowo, by nie narażać dostawcy na straty finansowe, po stronie dopływowej urządzenia stosuje się plomby zabezpieczające przed nieuprawnionym demontażem.

Prawidłowy montaż wodomierza

Od strony doprowadzającej wodę do głównego wodomierza w budynku, powinna płynąć wyłącznie woda wodociągowa. Przewody po obu stronach należy prowadzić tak, aby leżały względem siebie w linii prostej. By zapewnić prawidłowość wskazań i długotrwałe użytkowanie, już przed montażem warto ograniczyć czynniki wpływające na zaburzenia prędkości przepływu oraz zawirowania strumienia wody. Czynnikiem takim są m.in. niedopasowane uszczelki, zwężki i zbędne kolanka.

Przed montażem należy również przepłukać rurociąg, co pozwoli usunąć zanieczyszczenia. Wodomierz można zamontować w pozycji poziomej lub pionowej, oznaczonej na jego tarczy literami H (poziome położenie wodomierza) oraz V (położenie pionowe).

W żadnym wypadku nie należy instalować wodomierza tak, aby tarcza zegarowa była skierowana do dołu (tj. do góry nogami).

Dodatkowo trzeba mieć na uwadze, że każdy montaż pod kątem do pozycji poziomej, jest traktowany jako montaż pionowy.

Należy też zwrócić uwagę na zależność klasy metrologicznej wodomierza od sposobu jego zainstalowania. Jeżeli oś wirnika jest ustawiona pionowo do ziemi, to dokładność pomiaru jest największa. Jeżeli natomiast oś wirnika wodomierza jest ustawiona poziomo, to rosną opory obrotu wirnika w łożyskach i dokładność pomiaru maleje. Stąd ten sam wodomierz może mieć dwie klasy metrologiczne w zależności od sposobu zamontowania, np. klasę A (mierniczo niższą – mniej dokładną) lub klasę B (mierniczo wyższą od A).

Pierwsze uruchomienie

Aby pierwsze uruchomienie przebiegało prawidłowo, należy całkowicie zakończyć montaż. Wodę doprowadza się do wodomierza powoli, przy otwartych odpowietrznikach, które stopniowo uwolnią powietrze nagromadzone w trakcie montażu. Dzięki temu nie wywołamy zbyt szybkich obrotów wodomierza, grożących uszkodzeniem urządzenia już na początku użytkowania.

Sposoby użytkowania

Zgodnie z przepisami prawnymi dotyczącymi przyrządów pomiarowych, użytkowane wodomierze podlegają kontroli metrologicznej, polegającej na legalizacji co 5 lat. Oznacza to, że po upływie tego czasu wodomierz należy wymienić.

Nowe urządzenia posiadają ocenę zgodności nadawaną przez producenta. Urządzenia używane otrzymują legalizację ponowną, o ile pozytywnie przejdą diagnostykę. Mając to na uwadze warto rozważyć czynnik ekonomiczny zakupu, gdyż finalnie poza doborem i prawidłowym montażem najbardziej optymalnego urządzenia, użytkownik nie jest w stanie wpłynąć na jakość jego funkcjonowania. Dlatego też najpopularniejszym rozwiązaniem są wodomierze mechaniczne, które zapewniają bardzo dobry współczynnik jakości do ceny i są łatwo dostępne na sklepowych półkach oraz w obrocie wtórnym.