Co nowego w prawie w 2025 r.? (część I)

Wiadomo, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych (art. 84 Konstytucji), w tym podatków, jednakże obowiązki w tym zakresie powinny wynikać wprost i jednoznacznie z ustawy. Oznacza to, że nie mogą być przez organ podatkowy dowolnie interpretowane (art. 217 Konstytucji). Co do obowiązku podatkowego, zapisanego w ustawie powinna być jasność bez cienia wątpliwości.

Obowiązki podatkowe obciążające podatników muszą, co do zasady konstytucyjnej, wprost i jednoznacznie wynikać z przepisu prawa zapisanego w ustawie. Tymczasem, w odniesieniu do różnych ustaw podatkowych można wskazać na brak precyzji, pomyłki lub milczenie prawodawcy, itp. Według wyroku SA w Szczecinie z dnia 27 czerwca 2019 r. (sygn. akt III AUa 84/19), również „milczenie ustawodawcy co do kwestii przejściowych, wprost nakazuje kierowanie się ogólnymi zasadami prawa, w tym regułą lex posteriori derogat legi priori. W konsekwencji, przy braku przepisów intertemporalnych (przejściowych) od chwili wejścia w życie nowego prawa, podlega ono stosowaniu do wszelkich stosunków prawnych i zdarzeń prawnych, zarówno tych, które dopiero powstaną, jak i tych, które powstały przed wejściem w życie nowych przepisów, ale trwają w czasie dokonywania zmiany prawa”.

Podatek od nieruchomości od 1 stycznia 2025 r.

Jako przykład przepisów, które od dawna wymagały przejrzystych regulacji można wskazać przepisy o podatku od nieruchomości, w których doskwierał brak jasnych definicji, sprzeczność przepisów, itp. Przypomnijmy, że zgodność przepisów z Konstytucją bada Trybunał Konstytucyjny.

Ostatnio głośno było o zbadaniu zgodności z Konstytucją przepisów o podatku od nieruchomości, w tym w części dotyczącej opodatkowania garaży.

Na osi sporu interpretacyjnego pozostawały przez dłuższy czas przepisy art. 1a ust. 1 pkt 1 oraz art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a i e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w których uzależniono stosowanie stawek podatku od nieruchomości od garażu wielostanowiskowego w budynku mieszkalnym od tego, czy został on wyodrębniony czy nie wyodrębniono go jako przedmiotu odrębnej własności, przez co do garażu wyodrębnionego stosowano stawki wyższe (jak dla budynków pozostałych) zamiast stawki niższej – jak dla budynków mieszkalnych (art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a), a takie stosowano właśnie do garaży niewyodrębnionych.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku o sygn. akt SK 23/19, orzekł w tej sprawie co następuje:

• przepisy art. 1a ust. 1pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a i e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zakresie, w jakim umożliwiają – na potrzeby podatku od nieruchomości – uznanie wyodrębnionego garażu, znajdującego się w budynku mieszkalnym, za część budynku o odmiennym niż mieszkalny charakterze, są niezgodne z zasadą szczególnej określoności regulacji daninowych z art. 84 w zw. z art. 217 Konstytucji;
• cytowane przepisy, uzależniające zastosowanie odpowiednich stawek podatku od nieruchomości za garaż w budynku mieszkalnym od jego wyodrębnienia lub niewyodrębnienia jako przedmiotu odrębnej własności (do garażu wielostanowiskowego w odrębnej własności miała zastosowanie stawka wyższa z art. 5 ust. 1 pkt 2e ustawy, a nie stawka niższa – z art. 5 ust. 1 pkt 2a ustawy) są niezgodne z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 64 ust. 2 i art. 84 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy wymienione tracą moc obowiązującą z upływem 31 grudnia 2024 r., tym samym nie mogą być stosowane od dnia 1 stycznia 2025 r.

W przepisach tej ustawy utracił moc art. 1a ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy o budowlach; zgodnie z wyrokiem TK sygn. akt. SK 14/21, przestał obowiązywać z dniem 11 stycznia 2025 r.

Art. 1a ust. 1 pkt 3 e ustawy mówiący o tym, że grunty, budynki i budowle, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to takie, które są w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą TK uznał za niezgodny z art. 2 w zw. z art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 84 w zw. z art. 32 ust. 1 Konstytucji (wyrok TK sygn. akt SK 13/15). Zgodnie z tym wyrokiem wymieniony wyżej przepis traci swą moc w zakresie, w jakim jest rozumiany w ten sposób, że wystarczającą przesłanką zakwalifikowania gruntu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości do kategorii gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej jest prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, będącą jego współposiadaczem.

Pamiętaj! Podatnik ma prawo do korzystania z objaśnień podatkowych oraz prawo do skorzystania z interpretacji podatkowych MF co do stosowania przepisu prawa.