Wentylacja w budynkach wielorodzinnych

Wentylacja w budynku wielorodzinnym

W budynkach wielorodzinnych najczęściej wykorzystywana jest wentylacja grawitacyjna. Nie wymaga ona zasilania energią elektryczną i skomplikowanych prac konserwacyjnych. Korzyścią jest również niski koszt wykonania i eksploatacji, a także brak uciążliwego hałasu podczas pracy oraz bezawaryjność – wynikająca z braku jakichkolwiek urządzeń mechanicznych i elektrycznych.

Jednak na prawidłową pracę takiej instalacji wpływa wiele czynników zewnętrznych. Chodzi tutaj przede wszystkim o wpływ temperatury powietrza na ciąg, np. latem podczas dnia temperatura powietrza znacznie wzrasta i może powodować ciąg wsteczny. Podciśnienie w pomieszczeniach może wystąpić również w skutek działania wiatru. Ponadto im kondygnacja budynku jest wyższa, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia wahań w pracy wentylacji i zmian wydajności.

W takich przypadkach konieczne jest więc stosowanie rozwiązań wspomagających pracę wentylacji grawitacyjnej. Oprócz nasad kominowych są to systemy wentylacji hybrydowej, gdzie pracę tradycyjnych nasad wspiera silnik elektryczny. Powoduje on, że ciąg w przewodach wentylacyjnych występuje również przy braku wiatru napędzającego turbiny.

Wentylacja hybrydowa zapewnia zatem regulację przepływu powietrza bez względu na warunki atmosferyczne.

Nawiewniki okienne

W oknach montuje się nawiewniki okienne, nazywane również nawietrzakami okiennymi. Ich zadaniem jest zapewnienie ciągłego, ale kontrolowanego napływu powietrza do pomieszczeń. Doprowadzając wymaganą ilość świeżego powietrza nawet przy szczelnie zamkniętych oknach, nawiewniki zapewniają jego właściwą cyrkulację wewnątrz budynku.

Świeże powietrze przedostaje się z pomieszczeń wyposażonych w nawiewniki, tzw. pomieszczeń czystych, do pomieszczeń z kratkami wywiewnymi wentylacji grawitacyjnej (np. kuchnie, łazienki, wc).

Zużyte powietrze odprowadzane jest następnie na zewnątrz budynku poprzez kanały wentylacyjne.

Należy przy tym pamiętać o odpowiednim rozmieszczeniu nawiewników, celem zapewnienia skutecznej wentylacji bez przenoszenia np. nieprzyjemnych zapachów, czyli tak, aby świeże powietrze napływało do pomieszczeń najmniej zanieczyszczonych i przepływało przez mieszkanie w kierunku kanałów wywiewnych, zbierając po drodze zanieczyszczenia.

W praktyce zastosowanie znajdują nawiewniki ciśnieniowe, nawiewniki higrosterowane i nawiewniki mechaniczne. Różnica pomiędzy nawiewnikiem ciśnieniowym a higrosterowanym wynika z rodzaju czynnika, jaki inicjuje wymuszenie przepływu powietrza przez nawiewnik – ciśnienie lub poziom wilgotności w pomieszczeniu.

Istotnym elementem nawiewników ciśnieniowych jest regulator nawiewu wyposażony w membranę ciśnieniową zabezpieczającą przed nadmierną wentylacją. Ilość powietrza, jaka jest dostarczana do pomieszczenia, zależy od różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz. Wraz ze wzrostem ciśnienia membrany w nawiewniku odchylają się, ograniczając dopływ powietrza do pomieszczeń. Konieczność ograniczenia dopływu powietrza do pomieszczenia bardzo często jest wynikiem silnych podmuchów wiatru.

W przypadku nawiewników higrosterowanych napływający strumień powietrza zależy od poziomu wilgotności w pomieszczeniu. Specjalny materiał umieszczony w higrometrze zapewnia odpowiednią wydajność wentylacji w stosunku do poziomu wilgotności. Nawiewnik działa automatycznie, ale nie wymaga zasilania energią elektryczną.

W nawiewnikach mechanicznych sterowanie pracą urządzenia odbywa się ręcznie, poprzez ustawienie wielkości szczeliny i tym samym wielkości przepływu powietrza.

Nasady kominowe

Nasady kominowe, wspomagające pracę wentylacji grawitacyjnej, montuje się na zakończeniu przewodu wentylacyjnego.

Nasady stabilizują i zwiększają intensywność ciągu w przewodach wentylacyjnych. Osłaniając kominy przed siłą wiatru, zapewniają prawidłowy ciąg – z mieszkania na zewnątrz. Dodatkowo otwór kominowy ma zwiększoną ochronę przed opadami deszczu.

Niektóre wersje nasad wykorzystują specjalne miski (odstojniki), w których gromadzi się woda opadowa.

Trzeba mieć na uwadze fakt, że tradycyjna nasada kominowa nie ma napędu elektrycznego, zatem przy braku wiatru nie jest w stanie poprawić ciągu w kanale wentylacyjnym.

Warto zwrócić uwagę na nasady samonastawne, które za pomocą specjalnego elementu obracają się w zależności od kierunku, rodzaju i siły wiatru.

• Część ruchoma nasady – pełniąca funkcję żagla – osłania przewód kominowy i chroni go przed czynnikami atmosferycznymi.
• Po zawietrznej nasady powstaje podciśnienie proporcjonalne do siły wiatru, które wzmacnia siłę ciągu kominowego. Dzięki łożyskom konstrukcja części ruchomej ma małe tarcie.

Zarządca budynku powinien pamiętać, że nasada stanowi część składową komina i podlega systematycznym przeglądom przeprowadzanym przez kominiarza.

Wentylacja hybrydowa

Nasady kominowe systemów wentylacji hybrydowej do wspomagania ciągu kominowego wykorzystują siłę wiatru, a w przypadku jego braku – napędu elektrycznego. Nowoczesne nasady bazują na silnikach bezszczotkowych o małym zapotrzebowaniu na energię elektryczną.

Napęd elektryczny wprawia w ruch turbiny niezależnie od siły i kierunku wiatru.

Turbina obraca się zawsze w jednym kierunku, wytwarzając podciśnienie na dolocie nasady. W efekcie dochodzi do wzrostu natężenia przepływu powietrza w przewodach wentylacyjnych.

Silnik elektryczny, napędzając turbinę, wspomaga pracę nasady wówczas, gdy siła wiatru jest zbyt mała. Natomiast gdy siła wiatru jest zbyt duża – silnik elektryczny zmniejsza prędkość obrotową. Tym sposobem przy właściwym wietrze nasada hybrydowa działa tak, jak tradycyjna nasada kominowa.

W wentylacji hybrydowej ilość powietrza wypływającego z pomieszczenia jest regulowana za pomocą specjalnych urządzeń montowanych za kratkami, na wlocie do przewodów wentylacyjnych. Używana jest przy tym specjalna przepustnica, która stopniowo zamyka się wraz ze zwiększeniem strumienia powietrza przepływającego i wzrostem podciśnienia w przewodzie wentylacyjnym.

Z kolei nawietrzaki w systemie wentylacji hybrydowej odpowiadają za doprowadzenie powietrza do pomieszczeń i jego wstępną filtrację. Nawietrzaki zapobiegają odwróceniu przepływu oraz tłumią dźwięki z zewnątrz.

Na rynku dostępne są także nawietrzaki z grzałką, które wstępnie podgrzewają powietrze doprowadzane do pomieszczeń.

W nowoczesnych systemach wentylacji hybrydowej można wykorzystać sterowniki, które uruchamiają wentylator np. w przypadku podwyższonego poziomu wilgotności w pomieszczeniach. Dostępne są też programy komputerowe przeznaczone do sterowania nasadami. Z poziomu oprogramowania można sterować pracą nasad z uwzględnieniem prędkości obrotowej i przedziałów czasowych. Taka sieć obejmuje maksymalnie 32 nasady.

Konkludując:

• kiedy wentylacja grawitacyjna w wielorodzinnym budynku mieszkalnym działa nieprawidłowo, trzeba zadbać o dostarczenie odpowiedniej ilości powietrza do lokali poprzez zamontowanie nawiewników,
• aby zapobiegać ryzyku wystąpienia wstecznego ciągu w kanałach wentylacyjnych, warto montować odpowiednie nasady kominowe,
• gdy pomimo dopływu powietrza w wystarczającej ilości, właściwych nasad i drożnych kanałów wentylacyjnych wciąż występuje zjawisko słabego ciągu kominowego, warto zastosować wentylację hybrydową, czyli połączenie wentylacji grawitacyjnej z mechaniczną.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!